سیستم عامل داس را از این سایت دریافت کنید.
داس (سیستم‌عامل)
داس (سیستم‌عامل)
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تصویری از سیستم عامل فری‌داس که رابط خط فرمان، ساختار دایرکتوری و اطلاعات نسخه را نمایش می‌دهد.
DOS یا داس که سرواژهٔ «Disk Operating System» است به دسته‌ای از سیستم عامل‌های مرتبطی اطلاق می‌شود که برای کامپیوترهای سازگار با آی‌بی‌ام طراحی شده بودند.
از گونه‌های DOS می‌توان به OpenDOS ، Novell DOS ، ROM-DOS ، PTS-DOS، فری‌داس، DR-DOS، PC-DOS، MS-DOS و OSx16 اشاره کرد.
یکی از معروف‌ترین نسخه‌های داس، نسخه شرکت مایکروسافت به نام MS-DOS است که از دهه ۱۹۸۰ تا میانه دهه ۱۹۹۰ استفاده می‌شد. نسخه‌ای از این سیستم عامل در ویندوزهای مبتنی بر داس یعنی ویندوزهای ۹۵، ۹۸ و میلینیوم نیز وجود دارد.
با وجود این‌که این سیستم عامل‌ها، توانمندی مشترک بسیاری را در اختیار کاربران قرار می‌دهند، اما یکسان نیستند و برنامه‌هایی که روی یکی از آن‌ها اجرا می‌شود ممکن است روی دیگری اجرا نشود. (سازگار یا غیرسازگار میباشند)
افزون بر سیستم‌هایی با معماری x86، سیستم‌های دیگری نیز از سیستم عامل‌هایی همانند DOS استفاده می‌کنند و معمولاً نیز در بخشی از نام آن‌ها DOS وجود دارد. در کانتکست آن معماری‌ها، آن‌ها در بسیاری از موارد داس خوانده می‌شوند. برای نمونه این موارد AmigaDOS, AMSDOS, ANDOS, Apple DOS, Atari DOS, Commodore DOS از این گونه سیستم عامل‌ها هستند.
جستارهای وابسته[ویرایش]
ام‌اس-داس شل داس ویندوز مایکروسافت
مدیریت فایل (ویندوز)
منابع[ویرایش]
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «DOS». در ، بازبینی‌شده در ۹ نوامبر ۲۰۱۲.
نبو
مدیران پرونده (comparison)
شبه‌یونیکس
دلفین (نرم‌افزار) emelFM2 gentoo GNOME Commander ناتیلوس (مدیر پرونده) (Nautilus) کانکرور Krusader Nemo مدیریت فایل پی‌سی‌من اف‌ام ranger میزکار روکس تیونار اکس‌اف‌ئی SpaceFM
داس (سیستم‌عامل)
DOS Navigator شل داس نورتون کامندر PathMinder PC Shell ViewMAX Volkov Commander XTree
اواس/۲ etc.
DOS Navigator نورتون کامندر
مایکروسافت ویندوز
Altap Salamander Directory Opus DOS Navigator Explorer++ فار منیجر مدیریت فایل (ویندوز) نورتون کامندر PowerDesk STDU Explorer Total Commander جستجوگر فایل جستجوگر فایل وین‌اس‌سی‌پی xplorer² ایکس‌تری XYplorer ZTreeWin
مک اواس
Commander One CRAX Commander Finder Path Finder Xfile
بی اواس etc. OpenTracker Tracker چندسکویی
دایرد Double Commander Graphical Environment Manager میدنایت کامندر MuCommander
نبو رایانه سخت‌افزار واحد سیستم واحد پردازش مرکزی
واحد کنترل • واحد محاسبه و منطق • واحد مدیریت حافظه
حافظهٔ اصلی
حافظه دسترسی تصادفی (RAM) • حافظه غیرفرار بایوس (BIOS memory)
کارت‌های توسعه
کارت گرافیک • کارت صدا • کارت شبکه • کارت فاکس مودم • کارت‌های توسعه
گذرگاه و درگاه گذرگاه
ورودی/خروجی حافظه‌ای • گذرگاه ۳۲بیتی • گذرگاه ۶۴بیتی
درگاه
درگاه سریال • PS/2 • درگاه موازی • USB
وسایل ورودی / خروجی ورودی
صفحه‌کلید • موشواره • تاچ‌پد • پویشگر • وب‌کم • میکروفون • قلم نوری
خروجی
نمایشگر (CRT – LCD – LED – OLED) • چاپگر (جوهرافشان و لیزری) • رسام • بلندگو (و گوشی)
حافظه‌های جانبی حافظه مغناطیسی
دیسک نرم • دیسک سخت • نوار مغناطیسی
دیسک‌های نوری
لوح فشرده (CD) • دی‌وی‌دی (DVD) • دیسک بلو-ری
حافظه‌های فلش
درایو حالت جامد (SSD) • حافظه فلش (USB Flash disk)
نرم‌افزار نرم‌افزارهای سیستم سیستم عامل
یونیکس • لینوکس • ویندوز • مک اواس • اواس/۲ • ام‌اس-داس • سیستمعاملهای موبایل • بیشتر…
راهانداز ابزار
راهانداز ابزار (Device Driver)
نرم‌افزار سودمند
پارتیشن‌بندی • یکپارچه‌سازی دیسک سخت • ضدویروس • فشرده‌سازی داده‌ها • سامانه مدیریت بسته • مدیر پرونده • محافظ صفحه نمایش
نرم‌افزارهای کاربردی برنامه‌های کاربردی عمومی
برنامه‌های واژه‌پرداز • برنامه‌های صفحه‌گسترده • برنامه‌های مدیریت بانک‌های اطلاعاتی • برنامه‌های ارائهٔ گرافیکی مطالب • برنامه‌های مرورگر وب
برنامه‌های کاربردی تخصصی
برنامه‌های گرافیکی • برنامه‌های ایجاد صفحات وب • برنامه‌های ایجاد واقعیت مجازی • برنامه‌های مدیریت پروژه
برنامه‌های کاربردی سرگرم‌کننده خالی برنامه‌های کاربردی آموزشی و مرجع خالی
برنامه‌های کاربردی سفارشی
خالی نبو سیستم‌عامل اطلاعات کلی
Advocacy Comparison Forensic engineering History Hobbyist development فهرست سیستم‌عامل‌ها Timeline Usage share
هسته (رایانش) معماری رایانه
Exokernel هسته پیوندی ریزهسته هسته یکپارچه vkernel Rump kernel Unikernel
مولفه‌ها
گرداننده دستگاه Loadable kernel module ریزهسته فضای کاربری
مدیریت فرایند (رایانه)
مفاهیم
تعویض زمینه وقفه ارتباط بین پردازشی فرایند (رایانه) بلاک کنترل فرایند سیستم‌عامل بی‌درنگ ریسه (رایانه) اشتراک زمانی
زمان‌بندی (رایانه)
چندکارگی (رایانه) Fixed-priority preemptive صف چندسطحی فیدبک قبضه‌کردن (رایانش) زمان‌بندی نوبت گردشی نخست کوتاه‌ترین کار
مدیریت حافظه، محافظت از منابع
Bus error General protection fault حفاظت از حافظه صفحه‌بندی (رایانه) حلقه حفاظتی Segmentation fault حافظه مجازی
دسترسی به حافظه غیرفرار،
سیستم‌های فایل‌بندی
راه‌اندازی (رایانه) یکپارچه‌سازی دیسک سخت فایل دستگاهی صفت پرونده آی‌نود فایل سیستم ژورنالی پارتیشن‌بندی سامانه پرونده مجازی Virtual tape library
منبع مطلب : fa.wikipedia.org
سیستم عامل داس (DOS) — معرفی، آشنایی و آموزش به زبان ساده – فرادرس
در این مطلب با سیستم عامل داس (DOS) یا به عبارت بهتر MS-DOS، تاریخچه ، مفاهیم و دستورات این سیستم عامل قدیمی آشنا می‌شویم.
سیستم عامل داس (DOS) — معرفی، آشنایی و آموزش به زبان ساده
آخرین به‌روزرسانی: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ زمان مطالعه: ۱۵ دقیقه
عمومی، کاربردی ۹۵۵۶ بازدید
سیستم عامل داس (DOS) یا به عبارت بهتر MS-DOS اختصاری برای عنوان «سیستم عامل دیسک مایکروسافت» (Microsoft Disk Operating System) است. این سیستم عامل برای رایانه‌های شخصی مبتنی بر معماری سخت‌افزاری X86 از سوی مایکروسافت توسعه یافت. داس به عنوان یکی از اصلی‌ترین سیستم‌های عامل رایانه‌های IBM PC در دهه 1980 میلادی مطرح بوده است، اما در ادامه تحت تأثیر ظهور سیستم‌های عامل با رابط گرافیکی از جمله تلاش‌های مایکروسافت در زمینه سیستم عامل ویندوز به تدریج به حاشیه رفت.
فهرست مطالب این نوشته
تاریخچه سیستم عامل داس
روند تکامل و بلوغ سیستم عامل DOS
کلون‌ها و شبیه‌سازی‌های صورت گرفته از روی داس
اینترفیس خط فرمان ویندوز
اجرای سیستم عامل داس روی کامپیوترهای امروزی به صورت مجازی
فرمان‌ها یا دستورات سیستم عامل داس
سخن پایانی
تاریخچه سیستم عامل داس
با بررسی ریشه‌های پیدایش سیستم عامل داس به دو سیستم عامل قبلی به نام‌های CP/M و QDOS برمی‌خوریم. CP/M که اختصاری برای عبارت «برنامه کنترل برای ریزرایانه‌ها» (Control Program for Microcomputers) بود در اواسط دهه 1970 میلادی از سوی Gary Kildall در بنیاد Digital Research ساخته شد. CP/M یک سیستم عامل هشت بیتی و یکی از نخستین سیستم‌های با استفاده گسترده در ریزرایانه‌های تجاری بود.
در سال 1980 «تام پترسون» (Tom Paterson) از شرکت محصولات رایانه‌ای سیاتل سیستم عامل QDOS را برای واحد پردازش مرکزی جدید 16-بیتی 8086 اینتل طراحی کرد. QDOS به طور عمده بر مبنای CP/M طراحی شده بود و در اینجا بود که مایکروسافت وارد عرصه شد.
در سال 1981 مایکروسافت محصول QDOS را از شرکت Seattle Computer Products خریداری کرده و نام آن را MS-DOS 1.0 گذاشت و به IBM پیشنهاد کرد که آن را در رایانه‌های شخصی‌اش مورد استفاده قرار دهد. بیل گیتس در یک حرکت پیش‌آگاهانه لایسنس MS-DOS را حفظ کرد و این مسئله یکی از مهم‌ترین عوامل تبدیل شدن مایکروسافت از یک عرضه‌کننده زبان‌های برنامه‌نویسی به غولی در حوزه نرم‌افزار رایانه بود. موفقیت MS-DOS به طور عمده تحت تأثیر محبوب شدن رایانه‌های خانگی بود و MS-DOS را به یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی مایکروسافت حتی تا پس از معرفی ویندوز تبدیل کرد.
روند تکامل و بلوغ سیستم عامل DOS
سیستم عامل داس به طرق مختلف مسیر پیروزی‌ها و موفقیت‌های بعدی مایکروسافت را هموار کرد و در طی سال‌ها به یک نقطه کانونی برای پژوهش و توسعه این شرکت بدل شد. MS-DOS از سال 1981 تا 1997 شاهد چندین بازنگری و بهبود بود که موجب ارائه نسخه‌های مختلف زیادی شد. هر نسخه جدید سیستم عامل داس بر اساس نسخه قبلی ساخته می‌شود و در جهت رفع نیازهای کاربران و برنامه نویسان حرفه‌ای تکامل می‌یافت.
نخستین نسخه‌های MS-DOS نیاز درایوهای هارددیسک بزرگ با چندین دایرکتوری، شبکه و کاراکترهای بیگانه و بسط یافته را رفع می‌کرد. نسخه‌های بعدی از چندین پارتیشن هارددیسک، فشرده‌سازی دیسک و تکه‌سازی، بهینه‌سازی مدیریت حافظه و بهبودهایی در زمینه کارکردهای ویرایش متن سیستم عامل بهره می‌گرفتند. نسخه‌های نهایی یعنی MS-DOS 7.0 و 7.1 برای یکپارچه‌سازی کامل با سیستم عامل جدید مایکروسافت یعنی Windows 95 تغییر یافتند. MS-DOS 7 برخی ابزارهای تکراری که در سیستم عامل ویندوز 95 موجود بودند را حذف کرد و امکان پشتیبانی از فایل‌های نام طولانی و سیستم فایل FAT 32 را ارائه نمود.
مایکروسافت در نسخه‌های بعدی ویندوز دیگر از MS-DOS استفاده نکرد، اما ویندوز 2000 و ویندوز ایکس‌پی هر دو شامل یک لایه شبیه‌سازی بودند ک امکان اجرای برنامه‌های داس را فراهم می‌ساخت و بدین ترتیب یک تطبیق‌پذیری رو به عقب با نرم‌افزارهای بسیار قدیمی ایجاد می‌شد.
در سال 2018 مایکروسافت کد سورس MS-DOS 1.25 و 2.0 را به طور عمومی و رایگان روی گیت‌هاب منتشر ساخت. بر اساس اعلام مایکروسافت هدف از این کار به طور عمده کمک به کارهای آموزشی و آزمایش سیستم‌های عامل تاریخی بوده است تا بدین ترتیب برنامه‌نویسان تازه‌کار درکی از طرز کار نرم‌افزارهای سطح پایین به دست آورند. بر اساس اعلام مایکروسافت نسخه‌های دیگر داس به دلیل وجود لایسنس‌های شخص ثالث دیگر امکان عرضه به طور اوپن سورس را نیافته‌اند.
کلون‌ها و شبیه‌سازی‌های صورت گرفته از روی داس
موفقیت سیستم عامل داس در طی آن سال‌ها موجب شد تا چند نسخه از سیستم‌های عامل مشابه از سوی توسعه‌دهندگان مستقل نرم‌افزاری و علاقه‌مندان رایانه برای شبیه‌سازی داس ساخته شود. برخی از نمونه‌های برجسته شامل DR-DOS, OpenDOS و FreeDOS بودند. بسیاری از این سیستم‌ها در پاسخ به اعلان توقف توسعه داس از سوی مایکروسافت ساخته شده‌اند. موفق‌ترین نمونه از بین این موارد را می‌توان FreeDOS نامید که توسط جیم هال در سال 1۹94 ساخته شده است.
FreeDOS یک سیستم عامل کاربردی و پایدار است که نسبت به سیستم عامل داس برخی بهبود‌ها را نیز در خود گنجانده است این سیستم عامل می‌تواند روی سخت‌افزارهای خیلی قدیمی و سیستم‌های embedded اجرا شود و چندین قابلیت افزوده دارد که در سیستم عامل داس آن‌ها را مشاهده نمی‌کنیم.
اینترفیس خط فرمان ویندوز
همه نسخه‌های ویندوز یک اینترفیس خط فرمان شبیه به محیط داس دارند که ابتدا MS-DOS Prompt و در نسخه‌های بعدی به نام Command Prompt خوانده می‌شود. این اینترفیس می‌تواند بسیاری از فرمان‌های سیستم عامل داس و حتی ابزارهای مختلف خط فرمان Win32, OS/2 1.x و POSIX را اجرا کند.
پیش از آنکه بحث در مورد خط فرمان را ادامه دهیم، بد نیست یادآور شویم که پیش از این مجله فرادرس مطالب مختلفی را در رابطه با نحوه استفاده از خط فرمان ویندوز منتشر کرده است؛ شما می‌توانید در صورت تمایل تعدادی از این مقاله‌ها را تمایل از طریق فهرست زیر مطالعه کنید و در این رابطه بیشتر بیاموزید:
منبع مطلب : blog.faradars.org