حداقل تعداد نفرات برای نماز جمعه را از این سایت دریافت کنید.
نماز جمعه
نماز جمعه
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
از سلسله مقالات دربارهٔ:
اسلام گسترش باورها گسترش ارکان اسلام گسترش منابع اسلامی گسترش شخصیت‌ها گسترش مذاهب اسلامی گسترش علوم گسترش تاریخ اسلام گسترش جغرافیا گسترش موضوعات مرتبط درگاه اسلام نبو
نماز جمعه تهران به امامت کاظم صدیقی در مصلی تهران
نماز جمعه نمازی است که مسلمانان هر جمعه، اول ظهر و به جای نماز ظهر برگزار می‌کنند. این نماز باید حتماً به صورت جماعت خوانده شود و به تنهایی نمی‌توان آن را خواند. نماز جمعه در نزد بسیاری از شیعیان واجب تخییری است و حضور در آن در زمان غیبت امام واجب نیست و معنای آن این است که مکلَف در ادای فریضه واجب ظهر جمعه بین خواندن نماز جمعه یا نماز ظهر مخیر است.[۱] ولی در نزد اهل سنت واجب عینی است و باید حتماً در آن شرکت کنند.
نماز جمعه دو رکعت است و دو قنوت مستحبی دارد، یکی در رکعت اول، قبل از رکوع و دیگری در رکعت دوم، پس از رکوع. خواندن دو خطبه، توسط امام جمعه، قبل از نماز، واجب است و ترتیب اعمال در نماز جمعه بدین شرح است: تکبیرةالاحرام، حمد و سوره جمعه ، قنوت، رکوع، دو سجده، حمد و سوره منافقون، رکوع، قنوت، دو سجده، تشهد و سلام.
پیشینه[ویرایش]
تا پیش از آنکه انصار، روز جمعه را جمعه بنامند، این روز «یوم العروبه» نامیده می‌شد. پیامبر اسلام در راه هجرت به یثرب که پس از ورودش «شهر پیامبر» یا «مدینة النبی» نامیده شد، در محله‌ای به نام قبا توقف کرد تا علی بن ابیطالب و تعدادی از مسلمانان به او بپیوندند.
پیامبر اسلام که روز دوشنبه وارد محله قبا شده بود، تا روز پنجشنبه با مردم آن قبیله نماز گزارد و همراه آنان، نخستین مسجد اسلام را بنا کرد. سپس روز جمعه، به سوی مدینه حرکت کرد و در وادی «رانوناء» همراه مردم مدینه «نخستین نماز جمعه» را اقامه کرد.
او سپس به قبا بازگشت و همچنان منتظر علی و فاطمه و دیگر پیروانش ماند. از آن پس و تا پایان عمر پیامبر اسلام، نماز جمعه، برنامهٔ هفتگی مسلمانان شد.[۲]
نماز جمعه در شیعه[ویرایش]
رساله‌ای در نماز جمعه به زبان فارسی تالیف محمدباقر سبزواری، کتابت شده در سده ۱۱ ه. ق
مصلی قدس، محل برگزاری نماز جمعه در شهر قم
نماز جمعه در فقه شیعه از اختصاصات امام معصوم به‌شمار می‌رفت و غیر از او صلاحیت اقامه آن را نداشت. از این رو، نماز جمعه در دوره غیبت امام معصوم اقامه نمی‌شد و متروک قرار گرفت. نماز جمعه در بین فهرستی دیگر از اختصاصات امامان شیعه از جمله: جهاد ابتدایی، تشکیل حکومت و اخذ خراج قرار داشت و اغلب فقهای قدیم شیعی، انجام آنها را در صورت عدم حضور امام معصوم ناروا و غیر مشروع می‌شمردند.[۳]
تشکیل حکومت صفوی به عنوان نخستین حکومت شیعی، با انگیزه رقابت هویتی با عثمانیان، زمینه تجدید نظر فقیهان در اختصاصات امام معصوم را فراهم آورد. فقیهان عراق و در رأس آنان شیخ ابراهیم قطیفی به جهت نامشروع دانستن تأسیس حکومت در دوره غیبت امام معصوم و این که این امر و فروع دیگر آن از اختصاصات امام معصوم است از همکاری با شاهان صفوی خودداری کردند. در نقطه مقابل، تعداد زیادی از فقیهان جبل عامل و در رأسشان شیخ علی کرکی با استجابت دعوت صفویان به ایران مهاجرت کردند و زمینه ایجاد شاهنشاهی شیعی را فراهم آوردند. کرکی برای این منظور به تغییر آرای مختلف فقهی که مورد نیاز حکومت صفوی بود، پرداخت. جواز اقامه نماز جمعه یکی از مهمترین نمونه‌های این تغییرات بود.[۳]
با این همه نماز جمعه هیچ‌گاه با اقبال جدی در بین شیعیان روبرو نشد. اقامه نماز جمعه در ساختار شاهنشاهی شیعی ایران تا دوره انقلاب اسلامی کم و بیش ادامه یافت، اما بیشتر مراسمی محدود به پایتخت بود که با استقبال فقیهان بزرگ شیعی برخوردار نمی‌شد؛ و اما در خارج از آن و به ویژه در حوزه نجف شاهد اقامه آن تا پیش از سالیان اخیر نیستیم.[۳]
برجستگی نماز جمعه در تاریخ شیعه به دوره انقلاب اسلامی ایران بازمی‌گردد. روح‌الله خمینی با احیا و انتشار گسترده آن در همه شهرهای ایران، از آن به عنوان رسانه‌ای فراگیر برای انتشار سلطه دینی – سیاسی ولی فقیه استفاده کرد. از این رو امامان جمعه همگی به‌طور مستقیم یا غیر مستقیم از سوی ولی فقیه منصوب شده و دیدگاه رسمی ولی فقیه را بیان می‌کنند. سنت تقسیم دو خطبه به دینی و سیاسی نیز در این دوره ایجاد شد.[۳]
سنت اقامه نماز جمعه در نجف برای نخستین بار توسط سید محمد صادق صدر پدر سید مقتدی صدر در دهه نود سده گذشته رواج یافت. وی از فضای دینی ایجاد شده توسط صدام پس از شکست کویت استفاده کرد تا هویت سیاسی شیعیان عراق را بر مبنای نسخه‌ای از تشیع سیاسی احیا کند. اکنون نماز جمعه در شهر نجف و کربلا با اهمیت بسیار کمتری نسبت به ایران اقامه می‌شود و بار سیاسی آن کم‌رنگ‌تر از نسخه ایرانی بوده و وابسته به شبکه سیاسی واحدی همچون ایران نیست.[۳]
با این همه نماز جمعه همچنان جایگاهی حاشیه‌ای در فقه شیعی دارد. اغلب فقیهان بزرگ شیعی و مراجع که دارای شبکه ارتباطی وسیع امامان جمعه نبوده و تنها قادر به انجام فعالیت‌های محدودی در حاشیه جریان کلی ولی فقیه هستند به اقامه آن نمی‌پردازند. با توجه به حضور نیرومند دیدگاه سنتی فقه شیعه در مقابل تشیع سیاسی، مراجع تقلید چه در قم و چه در نجف نه خود وظیفه امامت نماز جمعه را به عهده می‌گیرند و نه در غالب موارد در آن حضور به هم می‌رسانند.[۳] البته نمی توان نادیده گرفت که به جز سید موسی شبیری زنجانی که در این باره اظهار نظر نکرده و ارجاع به فالاعلم داده است[۴] مابقی فقهای شیعه اقامه‌ی آن را جایز دانسته (بسیاری آن را واجب تخییری می‌دانند) هیچ‌کدام قائل به حرمت آن نشده و حتی برخی عدم اقامه آن در زمان حکومت اسلامی را خلاف احتیاط عنوان کرده‌اند. [۵] عبدالله جوادی آملی که از مراجع تقلید امروز شیعه است سال‌ها خود اقامه نماز جمعه قم را بر عهده داشت تا آنکه در هفت آذر ۱۳۸۸ از امامت جمعه قم کناره گرفت. [۶]
منبع مطلب : fa.wikipedia.org
پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی و مرکز پژوهشی و تحقیقی پیرامون مسائل اسلامی و شیعی و پایگاه ترویج دین مبین اسلام و مذهب تشیع
طهارت و نجاست خانواده خوراکی ها حقوق عبادات اموات مالی مسائل متفرقه مرتب سازی بر اساس
تعدد باغداران و وحدت مالک در مساقات [احکام مساقات ]
پرسش :
آیا صاحب باغ می تواند با چند نفر قرارداد مساقات ببندد؟
پاسخ :
آری، ممكن است طرف قرارداد در مساقات متعدّد باشد يعنى صاحب باغ آن را در اختيار چند نفر بگذارد و با آنها قرارداد مساقات ببندد.
مساقات در درختانى که نياز به آبيارى ندارند [احکام مساقات ]
پرسش :
در مورد درختانی كه احتياج به آبيارى ندارند و از آب باران يا رطوبت زمين استفاده مىكنند، آیا معامله مساقات صحیح است؟
پاسخ :
در فرض سوال، اگر به كارهاى ديگرى مانند بيلزدن و كود دادن و سمپاشى كه موجب زياد شدن يا مرغوبيت ميوه مىشود احتياج داشته باشد معامله مساقات در آن صحيح است.
تکلیف ميوه ها در صورت بطلان معامله مساقات [احکام مساقات ]
پرسش :
اگر معلوم شود که معامله مساقات باطل بوده ميوه هاى باغ متعلق به کیست؟
پاسخ :
مال صاحب باغ است، ولى بايد اجرت آبيارى و كارهاى ديگر را مطابق معمول به كسى كه درختان را سرپرستى كرده بدهد.
لزوم اجرای صیغه لفظی یا معاطاتی در مساقات [احکام مساقات ]
پرسش :
آیا برای اجرای مساقات باید صیغه ای خوانده شود؟
پاسخ :
در معامله مساقات مىتوانند صيغه بخوانند، همچنين اگر صاحب درخت به قصد مساقات آن را دراختيار كسى كه كار مى كند بگذارد و او نيز به همين قصد تحويل گيرد بى آن كه صيغه اى بخواند، باز معامله صحيح است (ولى گفتگوى لازم براى مدّت و شرايط بايد قبلًا شده باشد).
چگونگى فسخ قرارداد مساقات [احکام مساقات ]
پرسش :
چگونه می توان قرار داد مساقات را فسخ کرد؟
پاسخ :
طرفين معامله مىتوانند با رضايت يكديگر معامله مساقات را فسخ كنند و نيز اگر در ضمن قرارداد، حقّ فسخ براى هر دو يا براى يكى قرارداده باشند مىتوانند معامله را به هم زنند واگر در قرارداد مساقات شرطى ذكر كرده باشند و آن شرط عملى نشود و كسى كه شرط به نفع اوست نتواند طرف را وادار به انجام آن كند، مىتواند معامله را به هم زند.
معنی مساقات [احکام مساقات ]
پرسش :
گفته می شود معامله ای به نام مساقات داریم، بفرمایید که این چه نوع معامله ای است؟
پاسخ :
هرگاه كسى درختان ميوه خود را تا مدّت معيّنى به ديگرى واگذار كند كه در مقابل دريافت سهمى از ميوه، باغ او را آبيارى و رسيدگى نمايد اين معامله را «مساقات» گويند.
شرایط مساقات [احکام مساقات ]
پرسش :
آیا در تحقق مساقات شرایطی لازم است؟
پاسخ :
مساقات چند شرط دارد: 1- مالك و باغدار بايد بالغ و عاقلباشند. 2- كسى آنها را مجبور به اين كار نكرده باشد. 3- ممنوع از تصرّف در مال خود نباشند 4- مدّت مساقات بايد معلوم باشد و اگر ابتداى آن را معيّنكنند و آخر آن را موقعى قرار دهند كه حاصل آن سال بدست مىآيد صحيح است. 5- بايد سهم هر كدام به صورت نصف يا ثلث حاصل و مانند آن باشد، بنابراين اگر قرار بگذارند كه مثلًا يك تن از ميوه، مال صاحب باغ و بقيّه مال كسى است كه كار مىكند معامله باطل است. 6- بايد قرار داد معامله را پيش از ظاهر شدن ميوه بگذارند و اگر بعد از ظاهر شدن ميوه و پيش از رسيدن آن بگذارند چنانچه كارهايى مانند آبيارى و سمپاشى كه براى پرورش ميوه لازم است باقىمانده باشد مساقات صحيح است وگرنه اشكال دارد و اگر فقط احتياج به كارهايى مانند چيدن ميوه و نگهدارى آن باشد قرارداد آنها صحيح است، ولى مساقات نيست.
محدوده اجرای مساقات [احکام مساقات ]
پرسش :
معامله مساقات در چه مواردی اجرا می شود؟
پاسخ :
معامله مساقات علاوه بر درختان ميوه در مورد درختانى مانند درخت گل كه از گل آن براى گلاب گيرى و مانند آن استفاده مىكنند و يا درختانى مثل درخت حنا و سدر كه از برگ آنها بهره مىگيرند، يا بعضى از درختان كه از شيره و صمغ آن استفاده مىكنند صحيح است، ولى در مورد درختانى كه هيچ يك از اينها را ندارد مساقات صحيح نيست.
لازم بودن عقد صلح [کلیات صلح ]
پرسش :
آیا عقد صلح در معاملات از عقود لازم است؟
پاسخ :
از عقود لازم است که بدون دلیل هیچ یک از دو طرف حق به هم زدن آن را ندارند.
ایجاب و قبول در صلح [شرایط طرفین صلح ]
پرسش :
آیا در صلح ایجاب و قبول لازم است؟
پاسخ :
صلح نیاز به ایجاب و قبول دارد.البته در عقد صلح صیغه خاصی معتبر نیست؛ بلکه هر لفظی که بیانگر معنای صلح باشد، کفایت میکند.
فسخ معامله در مجلس مصالحه [شرایط تحقق صلح]
پرسش :
اگر در مجلس مصالحه بعد از تمام شدن صلح يكى از دو طرف پشيمان شود می تواند مصالحه را فسخ کند؟
پاسخ :
اگر در مجلس مصالحه بعد از تمام شدن صلح يكى از دو طرف پشيمان شود حقِّ فسخ ندارد مگر این که در ضمن قرار داد صلح شرط فسخ کنند.
فسخ صلح با رضایت طرفین [فسخ صلح ]
پرسش :
آیا قرارداد صلح را با رضايت طرفين مى توان فسخ كرد؟
پاسخ :
قرارداد صلح را با رضايت طرفين مى‌توان فسخ كرد.
معیوب بودن جنس مورد مصالحه [فسخ صلح ]
پرسش :
اگر چيزى را كه به صلح گرفتهایم معيوب باشد و از آن اطلاعى نداشته باشیم تکلیف چیست آیا می تواند تفاوت قیمت آن را گرفت؟
پاسخ :
هرگاه چيزى را كه به صلح گرفته معيوب باشد و از آن اطلاعى نداشته مىتواند صلح را به هم زند، ولى گرفتن تفاوت قيمت صحيح و معيوب بستگى به رضايت طرفين دارد.
عدم جواز فسخ بعد از تحقق قبض و اقباض در صلح [فسخ صلح ]
پرسش :
آيا پس از قبض و اقباض نمودن وجه المصالحه مى‌توان مصالحه را فسخ يا دخل و تصرّفى در اموال مصالحه شده كرد؟
پاسخ :
پس از قبض و اقباض وجه المصالحه، فسخ آن جايز نيست، مگر با رضايت طرف مقابل.
صلح در قالب وصیت [صلح معوض ]
پرسش :
شخصى در وصيّتنامه خود اموال خود این گونه وصیت نموده که من اموال خود را با فرزندانم این گونه مصالحه کرده ام که تا زمانی که زنده هستم اختیار آنها با خودم باشد حال با توجّه به عبارات فوق، آيا اين وصيّت مصداق هبه است، يا صلح تلقّى مىشود؟
پاسخ :
ظاهر اين است كه اين واگذارى به صورت هبه، يا صلح بلاعوض- كه آن هم مفهوم هبه را دارد- مىباشد، بنابراين چنانچه مورد هبه را تحويل داده، صحيح است و خيار فسخى كه براى خودش قرار داده، آن هم مشكلى ندارد، امّا اگر تحويل نداده باطل است.
منبع مطلب : makarem.ir